نگاهي بر و لايت دايكندي
ولايت جديد التأسيس دايكندي در مركز افغانستان مو قعيت دارد و با ولايات باميان، غور، غز ني، ارزگان و هلمند متصل مي باشد. دایکُندی یکی از ۳۴ ولایت افغانستان است. دایکندی پیشتر یکی از ولسوالیهای ولایت اُروزگان بود ولی در تاریخ ۲۸ مارس ۲۰۰۴ به عنوان یک ولایت جداگانه تشکیل شد. مرکز این ولایت شهر نیلی است. در حال حاضر شاروال دایکندی اولین زن شهردار افغانستان خانم عذرا جعفری می باشد.
اين ولايت، در مدار عرض البلد 335500 و طول البلد 255500 واقع است و 2400 متر از سطح بحر ارتفاع دارد. اين منطقه داراي آب و هواي متنوع، گرم و سرد، ارتفاعات و پستي هاي اندك و جلگه هاي سر سبز و به طور مجموع كوهستاني است و يكي از محروم ترين و صعب العبور ترين نقطه ي كشور مي باشد با وجود كوهستاني بودن مناطق مختلف اين ولايت نمي توان حتي يك متر جاده موتر رو آسفالته پيداكرد، هيچ پل براي عبور و مرور اين مردم تا كنون ساخته نشده است.
جغرافیا
دایکندی که در مدار عرض البلد ٥٥/٣٣ و طول البلد٥٥/٢٥ واقع است به طور اوسط ٢٥٠٠ متراز سطح بحر قرار دارد و دارای آب و هوای سرد (زون شمالی) و معتدل (زون جنوبی) کوهستانی است. بر اساس اطلس محلات افغانستان ( چاپ ١٣٦٤ هجری و شمسی) میاحت آن به ٥٥٣٩ کیلومتر مربع میرسد. اما بر اساس کیلومتر سنج مدرن مساحت دایکندی بیش از ٦٠٠٠ کیلو متر مربع است. حدود اربعه آن عبارتست از شرق به پنجاب و ورس، غرب به کجران و ناوه میش، شمال به اولسوالی لعل و سر جنگل و قسمتی از پسابند و از سوی جنوب به گیزاب و شهرستان.
دایکندی سر زمین ناوه ها( دره های باریک) است. زیرا دارای هشتاد ناوه اصلی وفرعی است. موجودیت ناوه ها سبب تنوع آب و هوا گردیده است. چنانچه نباتات زراعتی ازجوزارهای خلبرگ تا شالیزارهای لزیر فرق میکند. ناوه های اصلی آن عبارتند از اشترلی، جنگان، بغل کندو، سنگ تخت، تلخک، بندره، دره خودی، شیخ علی، شیخمیران، سیاه دره، نوجوک قوجنقی، خوشک، سنگ چیلگ، خدیر، کورگه، لزیر، هجدی، دشت نیلی، سنگ موم، نومیش، کیان و پشتروق و طول احمد بیگ.
دایکندی از لحاظ داشتن تنوع آب و هوا در فصل های مختلف سال در کنار ناوه های سرسبز و کم نظیر و چشمه سارهای مروارید گونه یکی از بهترین مناطق تورستکی افغانستان است.
احصائیه( سال١٣٧٨ خورشیدی)
مرکز: خدیر ، نفوس:٢٤٠٠٠٠
تعداد قریه اصلی و فرعی: ٢٢٨٠
خانوار: ٣٤٢٨٥ ( اوسط خانوار7 نفر)
نفوس
تعداد نفوس: از لحاط جمعیتی و قومی: در این ولایت اقوام هزاره، پشتو و بلوچ ساكن می باشند كه بالاترین نفوس را هزاره ها تشكیل می دهند.
ولسوالی نیلی: به مركزیت ولایت دایكندی دارای 165 قریه و95340 نفوس و به مساحت 780 كیلومتر مربع مساحت می باشد كه دارای آب و هوای معتدل و تقریبا گرم سیر می باشد.
ولسوالی خدیر: به مر كزیت خدیر دارای 294 قریه 1920 كیلومتر مربع مساحت و دارای 83400 نفر نفوس كه دارای آب و هوای نیمه معتدل دارد.
ولسوالی اشتر لی: ولسوالی اشتر لی به مر كزیت شیخمیران دارای 343 قریه 1890 كیلو متر مربع مساحت و به تعداد 88340 نفر نفوس می باشد و دارای آب و هوای نیمه معتدل می باشد.
ولسوالی سنگ تخت-بندر: ولسوالی سنگ تخت-بندر، به مر كزیت دهن "سیلبیتو" ی بندر كه دارای 290 قریه 1095 كیلومتر مربع مساحت و به تعداد 78900 نفر نفوس می باشد، این ولسوالی دارای آب و هوای سرد می باشد.
ولسوالی شهرستان: به مركزیت القان دارای 290 قریه و دارای 4653 كیلومتر مبع مساحت و به تعداد 72450 نفر نفوس دارای آب و هوای نیمه معتدل می باشد.
ولسوالی میرا مور: به مر كزیت تگاب كه دارای 326 قریه و دارای 1921 كیلومتر مربع مساحت و به تعداد 88400 نفر نفوس می باشد كه دارای آب و هوای نیمه معتدل می باشد.
ولسوالی كجران به مر كزیت كجران دارای 326 قریه و دارای 1610 كیلومتر مربع مساحت و به تعداد 73800 نفر نفوس می باشد، این ولسوالی دارای آب و هوای گرم سیر می باشد.
ولسوالی كیتی: به مر كزیت دشت كیسو، 196 قریه و دارای 1610 كیلومتر مربع مساحت و به تعداد 64900 نفر نفوس می باشد این ولسوالی دارای آب و هوای گرم سیر می باشد.
ولسوالی گیزاب: به مر كزیت "چونی" دارای 126 قریه و4240 كیلومتر مربع مساحت و به تعداد 78450 نفر نفوس می باشد و دارای آب و هوای گرم می باشد.
ولایت دایكندی یكی از ولایتهای پر نفوس افغانستان می باشد و تر كیب جمعیت از نظر جنسیت 48 فی صد نفوس را اناث و 52 فی صد نفوس را مردان تشكیل می دهد و از جایگاه سواد در حداقل قرار دارد. تعداد مر گ و میر در بین زنان و اطفال زیر 5 سال فوق العاده بالاست و میانگین عمر در حدود 60 سال است كه این خود بیانگر آمار فوتی در بین مردم این ولایت است 80 فی صد اراضی این ولایت كوهستانی است تا هنوز سروی دقیق از منابع زیر زمینی این ولایت صورت نگرفته است و بیشترین تركیب جمعیت از نظر سنی بین 10 تا35 سال تشكیل می شود، كه این جمعیت جوان دارای قدرت و توان كار بوده؛ اما، با كمال تأسف، تا كنون هیچ گونه زمینه كار برای این جمعیت جوان فراهم نیست و اکثر این جوانان آواره ی دیار بیگانه گان است.
0 نظرات:
ارسال یک نظر